Εάν ο συνεπώς εφαρμοσμένος κοινωνικός κρατισμός, είναι τόσο οικονομικά καταστροφικός όσο καταδεικνύει το Σουηδικό πείραμα (και το Ελληνικό θα λέγαμε εμείς), τι είναι αυτό που εξηγεί την παθητική στάση των ανθρώπων;
Απόδοση: Ευθύμης Μαραμής
Εισαγωγή
Η νίκη της Alexandria Ocasio-Cortez έναντι του Joe Crowley την 14η Ιουλίου του 2018, για το χρίσμα των δημοκρατικών της Νέας Υόρκης, έδωσε στον «δημοκρατικό σοσιαλισμό» νέα παράταση ζωής. Οι «προοδευτικοί» γιαγιά και παππούς, η γερουσιαστής Elizabeth Warren και ο Bernie Sanders, ευλογήθηκαν με μια εγγόνα και τα mainstream media και οι αριστερίζοντες σε ολόκληρη τη χώρα βιώνουν εποχιακό πυρετό.
Ο μύθος της Σουηδίας και πως το Laissez-Faire την έκανε πλούσια
Η ανάδειξη της Ocasio-Cortez σε celebrity, δεν έχει απλώς πυροδοτήσει ντελίριο ενθουσιασμού μεταξύ των κύκλων της Αμερικανικής αριστεράς, έδωσε επίσης την ευκαιρία να αναδείξουμε και να αποτιμήσουμε μερικούς από τους μύθους που σχετίζονται με τον «δημοκρατικό σοσιαλισμό» και την υποτιθέμενη επιτυχημένη εφαρμογή του στις σκανδιναβικές χώρες, τη Σουηδία, τη Δανία και τη Φινλανδία. Ως μετανάστης από τη Σουηδία με εμπειρία 30 χρόνων σε αυτή τη χώρα, η οπτική μου και αυτή πολλών συμπατριωτών μου, είναι διαφορετική από αυτήν της Ocasio-Cortez, της Warren, του Sanders, και των «δημοκρατικών σοσιαλιστών» οπαδών τους.
Ο «Μύθος της Σουηδίας» του Stefan Carlsson και το «πως το Laissez-Faire έκανε τη Σουηδία πλούσια» του Johan Norberg, εξηγούν ότι η Σουηδία είναι μια μικτή οικονομία με σημαντικά στοιχεία ελεύθερης αγοράς – ιδιωτική ιδιοκτησία, ιδιωτικές επιχειρήσεις, λειτουργικό τραπεζικό σύστημα, ελεύθερο εμπόριο κ.λ.π. – συνδυασμένη με κρατιστικά κοινωνικά προγράμματα, όπως οι κοινωνικοποιημένες υπηρεσίες της εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης, που χρηματοδοτούνται, λειτουργούνται και ρυθμίζονται κανονιστικά από την κυβέρνηση.
Εξηγούν ότι ο σχετικός πλούτος και η υγεία της χώρας, οφείλονται στα στοιχεία της ελεύθερης αγοράς. Μεγάλο μέρος του πραγματικού πλούτου δημιουργήθηκε πριν και κατά τα αρχικά στάδια του κοινωνικού κρατισμού, μεταξύ του 1870 και του 1960, όταν η Σουηδία ήταν μία από τις χώρες με τα χαμηλότερα επίπεδα κανονιστικών ρυθμίσεων και φόρων στην Ευρώπη.
Η λαίλαπα του «δημοκρατικού σοσιαλισμού»
Η μόνη περίοδος κατά την οποία η Σουηδία άσκησε αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ως «δημοκρατικός σοσιαλισμός», ήταν μεταξύ του 1960 και του 1980. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η χώρα εθνικοποίησε τη βιομηχανία και επέκτεινε μαζικά το κοινωνικό κράτος που χρηματοδοτήθηκε από φορολογικές αυξήσεις και νομισματικές υποτιμήσεις, πληρώνοντας τελικά βαρύ τίμημα. Η Σουηδία έπεσε από την κορυφή της λίστας των πλουσιότερων χωρών του κόσμου, στη μέση των εκβιομηχανισμένων εθνών, φτάνοντας στο χείλος της καταστροφής τη δεκαετία του 1990.
Συνειδητοποιώντας τις πρακτικές συνέπειες αυτών των καταστροφικών πολιτικών, η χώρα μείωσε τα προγράμματα κοινωνικού κρατισμού και μείωσε τους εταιρικούς φόρους, οδηγούμενη μερικώς σε ανάκαμψη τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Αλλά το πείραμα με τον «δημοκρατικό σοσιαλισμό» είχε ως αποτέλεσμα τέσσερις δεκαετίες χαμένης προόδου.
Καλά οχυρωμένος ο κοινωνικός κρατισμός
Επίσης, καθώς ο κοινωνικός κρατισμός είναι ακόμα καλά οχυρωμένος, με κοινωνικοποιημένη ιατρική και εκπαίδευση και ασφυκτικές περιβαλλοντικές ρυθμίσεις και άλλους κανονισμούς, οι Σουηδοί συνεχίζουν να πληρώνουν βαρύ τίμημα: Η οικονομική ανάπτυξη είναι πολύ χαμηλότερη από ό, τι θα ήταν αν η χώρα επέστρεφε στα προ του 1960 επίπεδα ανάμειξης της κυβέρνησης στην οικονομία.
-
Δείτε σχετικά: Η Σκανδιναβία δεν αποτελεί τίποτα ξεχωριστό
Αυτό που είναι λιγότερο κατανοητό από το οικονομικό κόστος του «δημοκρατικού σοσιαλισμού» ειδικότερα και του κοινωνικού κρατισμού γενικότερα, είναι το άυλο πνευματικό κόστος: σταδιακά ασφυκτιά το ατομικό πνεύμα. Ένας Σουηδός πιθανότατα θα σας πει ότι είναι ευτυχισμένος και ότι η Σουηδία είναι μια καλή, αν και κρύα χώρα. Μπορεί να σχολιάζει με δυσαρέσκεια τις ουρές αναμονής για την υγειονομική περίθαλψη και να λέει ότι τα παιδιά του δεν έχουν τόσο καλή εκπαίδευση όσο είχε ο ίδιος. Αλλά αμέσως μετά θα σας πει ότι αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει για το «δίχτυ ασφαλείας» που παρέχει το κοινωνικό κράτος.
Σύνδρομο Στοκχόλμης σε εθνική κλίμακα
Εάν ο συνεπώς εφαρμοσμένος κοινωνικός κρατισμός, είναι τόσο οικονομικά καταστροφικός όσο καταδεικνύει το Σουηδικό πείραμα (και το Ελληνικό θα λέγαμε εμείς), τι είναι αυτό που εξηγεί αυτή την παθητική στάση; Όταν από τον παππού στον γονιό και κατόπιν στον εγγονό, οι ελευθερίες αποσπώνται σταδιακά και οι άνθρωποι γίνονται όλο και περισσότερο εξαρτημένοι από το κράτος και όταν διδάσκονται στο εκπαιδευτικό σύστημα του κοινωνικού κρατισμού από το νηπιαγωγείο, αυτό είναι το αποτέλεσμα, η ζωή αλλάζει. Ο άνθρωπος χάνει βαθμιαία την ανεξάρτητη συλλογιστική και την αυτοκυριαρχία του – χάνει το ατομικό του πνεύμα.
Ο άνθρωπος αρχίζει να βλέπει το κράτος ως εγγυητή της ευημερίας του, όταν, αντίθετα, το κράτος είναι ο επιτιθέμενος που στερεί βίαια τα δικαιώματά του. Είναι κατά ειρωνικό τρόπο, δυστυχώς, μια εκδήλωση του συνδρόμου της Στοκχόλμης σε εθνική κλίμακα: «ένα ψυχολογικό φαινόμενο στο οποίο οι όμηροι εκφράζουν συμπάθεια και έχουν θετικά συναισθήματα απέναντι στους απαγωγείς τους, μερικές φορές φτάνοντας στο σημείο να τους υπερασπίζονται».
Συμπέρασμα
Η Σουηδία έχει πολλά να μας διδάξει, αλλά είναι τα αντίθετα από αυτά που οι αριστερίζοντες «δημοκρατικοί σοσιαλιστές» θα ήθελαν να νομίζουμε. Οι Σουηδοί μπορούν να μας διδάξουν κυρίως ποια οικονομικά και πνευματικά λάθη πρέπει να αποφύγουμε. Είναι τα δαπανηρά λάθη τους κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, από τα οποία θα πρέπει να διδαχτούμε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να μειώσουν το κοινωνικό κράτος αντί να το επεκτείνουν, μειώνοντας τους φόρους και τους κανονισμούς και περικόπτοντας τις κρατικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής κατάργησης της κοινωνικής ασφάλισης , της Medicare και της δημόσιας εκπαίδευσης . Αυτό θα βοηθούσε τους Αμερικανούς να αναλάβουν τον έλεγχο των αποφάσεων συνταξιοδότησης, υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης. Με την ενδυνάμωση έρχεται η εμπιστοσύνη στη διαχείριση της ζωής μας σύμφωνα με τις αξίες μας, χωρίς να μας κρατά το κράτος από το χέρι – και με την ενίσχυση του πνεύματος της ατομικής ικανότητας, που είναι ο κινητήρας μιας ευημερούσας κοινωνίας.
***
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο The Federalist
