Προς το παρόν, οι ευρωκράτες μπορούν να βρίσκουν εύκολα τραπέζι στα αγαπημένα τους εστιατόρια, ενώ την ίδια στιγμή οι εθνικές κυβερνήσεις πλήττονται σκληρά. Αυτό όμως δεν θα διαρκέσει πολύ.
Του Alasdair Macleod
Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής
Tο Brexit ήταν ένα σοκ για τους γραφειοκράτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είχαν και εξακολουθούν να έχουν την συμπεριφορά της στρουθοκαμήλου, με τα κεφάλια χωμένα στην άμμο και τα νώτα τους εκτεθειμένα σε κινδύνους. Η οικονομική ανικανότητά τους έχει γίνει πια εμφανής σε όλους, όπως και η πολιτική τους ανεπάρκεια.
Οι πολιτικοί που διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση δεν βρίσκονται στις Βρυξέλλες, αλλά στα εθνικά κράτη που απαρτίζουν την ένωση. Μπορούμε να επικρίνουμε τους πολιτικούς στα εθνικά κράτη για την άγνοια τους αναφορικά με το τι κάνει τους πολίτες τους πλουσιότερους και πιο ευτυχείς. Εκλέγονται από τους αδαείς λόγω της δική τους αδαημοσύνης, αλλά σύντομα μαθαίνουν τα πολιτικά τεχνάσματα που τους διατηρούν στην εξουσία. Ή αποτυγχάνουν και σύντομα εκπαραθυρώνονται, καταλήγοντας συχνά στις Βρυξέλλες.
Η ΕΕ, έχει πάρει διαζύγιο από την ανάγκη ρεαλιστικής πολιτικής εκπροσώπησης. Αποτελεί έναν συλλογικό κάδο απορριμμάτων, για όσους επιδιώκουν την ανάληψη εξουσίας, οι οποίοι είτε έχουν απορριφθεί από τα εθνικά εκλογικά σώματα των χωρών τους, είτε απλά έχουν διοριστεί στις θέσεις τους, χωρίς να έχουν εκλεγεί. Είναι ένας παράδεισος επίδοξων «θηρευτών» της εξουσίας, οι οποίοι δεν επιθυμούν να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες των πράξεών τους. Και καθώς έχει αυξηθεί το πλήθος αυτών των επικίνδυνων ατόμων, κατέστη βέβαιη η διάδοση του γραφειοκρατικού καρκίνου και στις εθνικές κυβερνήσεις. «Δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό, κύριε υπουργέ, γιατί δεν το εγκρίνουν οι Βρυξέλλες». Η γραφειοκρατική αγκύλωση έχει εξαπλωθεί σε όλες τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.
Αυτό ακριβώς ήταν που αμφισβητήθηκε με το Brexit και εκτέθηκε σε κοινή θέα. Οι θεσμοί στο Whitehall και στο Westminster έχουν γίνει εντελώς ευρωκρατικοί και απορριπτικοί έναντι της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας της ίδιας τους της χώρας και παραμένουν πλήρως αφοσιωμένοι στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Τα λεξικά αναφέρουν ότι η ηθική παγίωση είναι μια κατάσταση όπου τα πράγματα δεν μεταβάλλονται, δεν μετακινούνται ή δεν προσαρμόζονται, κάτι που ισχύει σίγουρα για τις οικονομικές πολιτικές της ΕΕ. Το μοναδικό μεταβαλλόμενο στοιχείο της, είναι η αδυσώπητη ανάληψη εξουσίας, ο παρεμβατισμός και η διαστρέβλωση. Αυτός ο ορισμός περιγράφει τις Βρυξέλλες επακριβώς. Οι Ευρωκράτες περιφρονούν τις ελεύθερες αγορές, την πηγή δηλαδή των εξωτερικών αλλαγών και επιδιώκουν να τις ελέγχουν μέσω ενός τεράστιου όγκου ασφυκτικών κανονιστικών ρυθμίσεων. Ως αρχιπροστατευτιστές, θεωρούν αδύνατο να επιτρέψουν το ελεύθερο εμπόριο παρά μόνον εάν πιεστούν από τις καταστάσεις. Η συντριπτική πλειοψηφία των συμφωνιών ελευθέρου εμπορίου της ΕΕ είναι με μικρά, ασήμαντα κράτη, τα οποία δεν έχουν σημασία για την ευρύτερη εικόνα. Ως εγχείρημα, η αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας θα καταδείξει μέσω της σύγκρισης το πόσο σοσιαλιστική οικονομία έχει γίνει η ΕΕ. Έχει πάρα πολλά κοινά με την παλιά, συγκεντρωτική ΕΣΣΔ και τους δορυφόρους της – με μια ελαφρύτερη εσάνς, ίσως, και χωρίς τα γκούλαγκ.
Ωστόσο, η αλλαγή είναι μια θεμελιώδης πτυχή της ανθρώπινης φύσης και μας έρχεται από μια εντελώς απροσδόκητη κατεύθυνση. Η εξάπλωση του κορωναϊού κατεβάζει τα ρολά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σε αυξανόμενους αριθμούς, οι άνθρωποι αποφεύγουν να ταξιδεύουν πλέον. Η εξάπλωση του ιού, είτε μέσω του φόβου είτε λόγω της [απτής] πραγματικότητας, μειώνει δραστικά τόσο την παραγωγή όσο και τη ζήτηση. Οι χρεωμένες επιχειρήσεις δεν θα έχουν τις ταμειακές ροές για να πληρώσουν τους τόκους του χρέους τους και οι αλυσίδες εφοδιασμού θα πληγούν από την αδυναμία αποπληρωμών. Χρέος που ήταν αποδεκτό προηγουμένως, κατατάσσεται τώρα στην κατηγορία σκουπίδια. Οι τράπεζες θα πρέπει να διασωθούν από τους χρεοκοπημένους πελάτες τους και το μέλλον του ευρώ θα αμφισβητείται όλο και περισσότερο.
Προς το παρόν, οι ευρωκράτες μπορούν να βρίσκουν εύκολα τραπέζι στα αγαπημένα τους εστιατόρια, ενώ την ίδια στιγμή οι εθνικές κυβερνήσεις πλήττονται σκληρά. Αλλά αυτή είναι μια προσωρινή κατάσταση, η οποία θα μπορούσε εύκολα να εξελιχθεί σε απειλή κατά της ίδιας της ένωσης, αρκετά σοβαρή ώστε είτε να την οδηγήσει στο τέλος της, είτε να την ευνουχίσει, όταν τα διαμετρικά αντιτιθέμενα συμφέροντα ενισχυθούν από την πορεία των γεγονότων και γίνουν μη αντιμετωπίσιμα.
Μετά την έξοδο της Βρετανίας, θα αρχίσει η μάχη. Η Γερμανία, η οποία έχει κάποια σχετική ομοιότητα με την Ολλανδία, την Αυστρία και τη Φινλανδία, υπέμεινε την πληγή του μη υγιούς χρήματος, για να φτάσει να βλέπει τις αποταμιεύσεις των πολιτών της να φορολογούνται από τα αρνητικά επιτόκια και να ανακυκλώνονται στη διάσωση αναξιόπιστων οφειλετών στα μεσογειακά κράτη. Τα κράτη της Μεσογείου θα απαιτήσουν ακόμη περισσότερα χρήματα, εκτοξεύοντας τους δείκτες του χρέους τους προς το ΑΕΠ τους στη στρατόσφαιρα. Οι νέοι γείτονες στα ανατολικά, η Πολωνία, η Ουγγαρία, οι Τσέχοι, οι Σλοβάκοι, οι Βούλγαροι και οι Ρουμάνοι, που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν τις Βρυξέλλες, θα συνειδητοποιήσουν, καθώς οι επιδοτήσεις των Βρυξελλών θα στεγνώνουν, ότι τους πούλησαν γουρούνι στο σακί.
Οι ευρωκράτες στις Βρυξέλλες που γευματίζουν απολαμβάνοντας τις καραβίδες τους, θα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι τίποτα δεν χρειάζεται να αλλάξει και ότι η ΕΚΤ μπορεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα, όμως δεν είναι.
***
Ο Alasdair Macleod είναι επικεφαλής έρευνας στο Goldmoney.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises
