Δηλώνοντας πως ο καθένας είναι συνιδιοκτήτης όλων των μέσων, μόνο ονομαστικά επιλύεις τις ιδιοκτησιακές διαφορές. Δεν επιλύεται το πραγματικό υποκείμενο πρόβλημα: εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές στην εξουσία ελέγχου, για το τι θα γίνει με αυτούς τους πόρους. Η κοινωνία οδηγείται στην πολιτικοποίηση.
Του Hans-Hermann Hoppe
Απόδοση: Ευθύμης Μαραμής
Ο σοσιαλισμός οδηγεί στην πολιτικοποίηση της κοινωνίας. Τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί χειρότερο για την παραγωγή πλούτου.
Ο σοσιαλισμός, τουλάχιστον η μαρξιστική του έκδοση, λέει ότι ο στόχος του είναι η πλήρης ισότητα. Οι μαρξιστές επισημαίνουν ότι η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, επιτρέπει να προκύπτουν διαφορές. Εάν είμαι ιδιοκτήτης του πόρου Α, τότε εσύ δεν έχεις δικαίωμα σε αυτόν τον πόρο και η σχέση μας ως προς τον πόρο Α γίνεται διαφορετική και άνιση. Με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής, υποστηρίζουν οι μαρξιστές, ο καθένας γίνεται συνιδιοκτήτης όλων. Αυτό αντικατοπτρίζει την ισότιμη θέση του καθενός ως ανθρώπινου όντος.
Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Δηλώνοντας πως ο καθένας είναι συνιδιοκτήτης όλων των μέσων, μόνο ονομαστικά επιλύεις τις ιδιοκτησιακές διαφορές. Δεν επιλύεται το πραγματικό υποκείμενο πρόβλημα: εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές στην εξουσία ελέγχου, για το τι θα γίνει με αυτούς τους πόρους.
Στον καπιταλισμό, το άτομο που κατέχει έναν πόρο μπορεί επίσης να ελέγξει το τι θα γίνει με αυτόν τον πόρο. Σε μια κοινωνικοποιημένη οικονομία, αυτό δεν συμβαίνει, διότι δεν υπάρχει πλέον ιδιοκτήτης. Παρ’ όλα αυτά το πρόβλημα του ελέγχου παραμένει. Ποιος θα αποφασίσει το τι πρέπει να γίνει με τι; Υπό τον σοσιαλισμό, υπάρχει μόνο ένας τρόπος: οι άνθρωποι διευθετούν τις διαφωνίες τους σχετικά με τον έλεγχο της ιδιοκτησίας υπερθετικά, τοποθετώντας μια θέληση πάνω από την άλλη. Όσο υπάρχουν διαφορές, οι άνθρωποι θα τις διευθετήσουν με πολιτικά μέσα.
Εάν οι άνθρωποι θέλουν να βελτιώσουν τα εισοδήματά τους, υπό τον σοσιαλισμό, πρέπει να ανέλθουν σε μια πιο εκτιμημένη θέση στην ιεραρχία των επιστατών. Αυτό χρειάζεται πολιτικό ταλέντο.
Κάτω από ένα τέτοιο σύστημα, οι άνθρωποι θα πρέπει να δαπανούν λιγότερο χρόνο και προσπάθεια για να αναπτύξουν τις παραγωγικές τους ικανότητες και περισσότερο χρόνο και προσπάθεια για να βελτιώσουν τα πολιτικά τους ταλέντα.
Αλλοίωση προσωπικότητας και παρασιτισμός
Καθώς οι άνθρωποι απομακρύνονται από τους ρόλους τους ως παραγωγοί και χρήστες των πόρων, διαπιστώνουμε ότι οι προσωπικότητες τους αλλάζουν. Δεν καλλιεργούν πλέον την ικανότητα να προβλέπουν καταστάσεις σπανιότητας και ελλείψεων, ώστε να εκμεταλλευτούν παραγωγικές ευκαιρίες, να είναι ενήμεροι για τις τεχνολογικές δυνατότητες, να προβλέπουν αλλαγές στη ζήτηση των καταναλωτών και να αναπτύσσουν εμπορικές στρατηγικές. Δεν χρειάζεται πλέον να είναι σε θέση να εργαστούν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες των άλλων.
Αντί αυτού, οι άνθρωποι αναπτύσσουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν δημόσια υποστήριξη των δικών τους θέσεων και της δικής τους γνώμης μέσω της πειθούς, της δημαγωγίας, της ίντριγκας, μέσω υποσχέσεων, δωροδοκίας και απειλών. Διαφορετικοί άνθρωποι ανεβαίνουν στην κορυφή υπό τον σοσιαλισμό, από ότι στον καπιταλισμό. Όσο πιο ψηλά κοιτάμε στη σοσιαλιστική ιεραρχία, τόσο πιο ανίκανους ανθρώπους βρίσκουμε στο να κάνουν τη δουλειά που υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν. Δεν είναι εμπόδιο για την καριέρα ενός πολιτικού η βλακεία, η αναποτελεσματικότητα και η τεμπελιά. Χρειάζεται μόνο ανώτερες πολιτικές δεξιότητες. Αυτό συμβάλλει στη φτωχοποίηση της κοινωνίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν πλήρως οδηγηθεί στον σοσιαλισμό, αλλά ήδη βλέπουμε τα καταστροφικά αποτελέσματα μιας πολιτικοποιημένης κοινωνίας, καθώς οι δικοί μας πολιτικοί συνεχίζουν να προσβάλλουν τα δικαιώματα των ιδιοκτητών και της ιδιωτικής σφαίρας. Όλες οι συνέπειες φτωχοποίησης του σοσιαλισμού είναι μαζί μας πλέον στις ΗΠΑ: μειωμένα επίπεδα επενδύσεων και αποταμίευσης, κακή κατανομή των πόρων, ωφελιμισμός, βανδαλισμός των συντελεστών της παραγωγής και κατώτερη ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών. Και αυτά είναι μόνο γεύσεις της ζωής υπό καθεστώς ολικού σοσιαλισμού.
Σχόλιο «Ελεύθερης Αγοράς»
Στην Ελλάδα είναι ήδη γνωστά όλα αυτά στις δεκαετίες υπό το καθεστώς της «Ευρωπαϊκής Ένωσης» και, ειδικά, υπό το καθεστώς των μνημονίων, όπου η λεηλασία της ιδιοκτησίας και των παραγωγών πλούτου εντείνεται συνεχώς.
Αυτό συμβαίνει λόγω των ίδιων ριζικά προβληματικών ιδεών του σοσιαλισμού, τις οποίες δεν έχουμε αποδυναμώσει ικανοποιητικά στη μάχη των ιδεών. Πολλές από αυτές τις επιπτώσεις επιτυγχάνονται τώρα όχι μέσω της άμεσης κρατικής ιδιοκτησίας και κατανομής των πόρων, αλλά μέσω πολύ λεπτότερων δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων και εσωτερικής λειτουργίας των γραφειοκρατικών οργανισμών, τόσο σε εθνικό όσο και σε υπερεθνικό επίπεδο, ειδικά σε αυτό της «Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η τραγική τους επανάληψη επιβεβαιώνει μόνο την άποψη του von Mises ότι στο τέλος, «μόνο οι ιδέες μπορούν να νικήσουν τις ιδέες».
***
[Απόσπασμα από το: Why Socialism Must Fail, δημοσιευμένο στο The Free Market Reader.]
Ο Hans-Hermann Hoppe, είναι οικονομολόγος της Αυστριακής σχολής οικονομικής σκέψης και Λιμπερταριανός/αναρχοκαπιταλιστής φιλόσοφος με κοινωνικά συντηρητικές αρχές. Eίναι ομότιμος καθηγητής οικονομικών στο UNLV, διακεκριμένος ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Mises, ιδρυτής και πρόεδρος της «κοινωνίας ιδιοκτησίας και ελευθερίας» και πρώην συντάκτης της εφημερίδας Journal of Libertarian studies. Είναι συγγραφέας του βιβλίου: Democracy: The god that failed.
Βρίσκετε ενδιαφέροντα τα άρθρα στην «Ελεύθερη Αγορά»; Εκτιμάτε την προσπάθεια μας; Κάντε τώρα μια δωρεά 5 ευρώ και ενισχύστε μας.
Δείτε σχετικά:
- Κέρδος και ηθική της επιχειρηματικότητας
- Σοσιαλιστικός ολοκληρωτισμός. Κοινά σημεία στο χθες και στο σήμερα
- Μακροπρόθεσμα θα πεθάνουμε όλοι
