Ο «προοδευτισμός» του μέλλοντος είναι στην πραγματικότητα ο σοσιαλισμός του παρελθόντος

0
1959

Με την εγκαθίδρυση των Ηνωμένων Εθνών, ο «προοδευτισμός» ως πρόγραμμα, έχει αποκτήσει μια παγκόσμια πλατφόρμα επιβολής της ατζέντας του.

 

Του Antony P. Mueller

Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής

Ο κόσμος βρίσκεται αυτή την εποχή στη μέση μιας επιθετικής, εκ νέου προσπάθειας να επέλθει μια καινούργια σοσιαλιστική τάξη πραγμάτων μέσω ενός ισχυρού και «αποτελεσματικού» τεχνοκρατικού κράτους. Αυτή η νέα τάξη έχει χαρακτηριστεί ως «προοδευτική», αλλά είναι απλώς η τελευταία έκδοση της κολεκτιβιστικής ενόρμησης που έχουμε δει στο παρελθόν με τη μορφή του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.

Ένας πόλεμος στην ιδιωτική ιδιοκτησία

Συνοψίζοντάς τα σε μία πρόταση, τα σχέδια των κομμουνιστών στοχεύουν στην κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Από εκείνο το σημείο επακολουθούν οι άλλες σημαντικές απαιτήσεις τους, όπως η κατάργηση της οικογένειας, των εθνών και των χωρών, και τέλος, όπως σημείωσε ο Μαρξ, «ο κομμουνισμός καταργεί τις αιώνιες αλήθειες, καταργεί κάθε θρησκεία και κάθε ηθική». Ενώ το πρόγραμμα του φιλελευθερισμού «εάν συμπυκνωθεί σε μια λέξη… είναι η ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής» (όπως περιγράφεται από τον  Ludwig von Mises ), το πρόγραμμα των κομμουνιστών είναι η κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.

Μια υπόσχεση αποτελεσματικότητας και εξειδίκευσης

Ωστόσο, ο μαρξιστικός σοσιαλισμός -δηλαδή ο κομμουνισμός- δεν έχει βρει πολλούς οπαδούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η κομμουνιστική επίκληση στη δικαιοσύνη και την ισότητα βρήκε μεγαλύτερη απήχηση στον παλαιό κόσμο. Για να έχει απήχηση στους Αμερικανούς, ο σοσιαλισμός έπρεπε να συσκευαστεί διαφορετικά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το ευαγγέλιο του σοσιαλισμού εμφανίστηκε με το όνομα «προοδευτισμός» και κηρύχθηκε ως κάτι που θα ωθούσε την κοινωνία στον υψηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας.

Υπό τον Πρόεδρο Woodrow Wilson, ο προοδευτισμός έφτασε στην πρώτη του κορύφωση ως η κυρίαρχη φιλοσοφία του κράτους. Για εκείνους τους σοσιαλιστές, η κοινωνία ήταν ένας ενιαίος οργανισμός. Οι γραφειοκράτες ως δημόσιοι διαχειριστές βρήκαν μια ζωντανή έκφρασή τους στο πολιτικό μυθιστόρημα  Philip Dru: Administrator: Α Story of Tomorrow  του  Edward Mandell House, ο οποίος ήταν πολύ στενός φίλος του Wilson και υπηρέτησε ως ο σημαντικότερος πολιτικός και διπλωματικός σύμβουλος του Προέδρου.

Αυτό το όραμα του προοδευτισμού απαιτεί:

  • Εκπροσώπηση του κράτους και των εργαζομένων στο διοικητικό συμβούλιο κάθε εταιρείας
  • Διαμοιρασμό των κερδών των εταιρειών δημόσιας ωφέλειας
  • Κρατική ιδιοκτησία των μέσων επικοινωνίας
  • Κρατική ιδιοκτησία των μέσων μεταφοράς
  • Ένα σύστημα σύνταξης γήρατος για όλους
  • Κρατική ιδιοκτησία του συνόλου της υγειονομικής περίθαλψης
  • Πλήρης προστασία της εργασίας και κρατική επιδιαιτησία κλαδικών διαφορών

Πέρα από αυτό, άλλες απαιτήσεις και προγράμματα που παρουσιάζονται και  υλοποιούνται από το προοδευτικό κίνημα περιλάμβαναν την  ευγονική, τον έλεγχο του πληθυσμού και των γεννήσεων, τον οικογενειακό προγραμματισμό, την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, τη δημόσια εκπαίδευση, τη δημιουργία κεντρικής τράπεζας και την εισαγωγή του φόρου εισοδήματος.

Αυτές οι απαιτήσεις απηχούν τις ιερές γραφές του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, που περιελάμβαναν απαιτήσεις όπως:

  • Συγκεντρώστε τα μέσα επικοινωνίας και θέστε τα μέσα μεταφοράς στα χέρια του κράτους
  • Επεκτείνετε τον έλεγχο του κράτους στα εργοστάσια και σε όλη τη γη
  • Εφαρμόστε έναν βαρύ, προοδευτικά αυξανόμενο φόρο εισοδήματος και καταργήστε τα δικαιώματα κληρονομιάς
  • Συγκεντρώστε την πίστωση στα χέρια του κράτους και δημιουργήστε μια κεντρική τράπεζα ενός αποκλειστικού νομισματικού μονοπωλίου

Σε αντίθεση με το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, οι προοδευτικοί δεν κήρυτταν μια προλεταριακή επανάσταση, αλλά μιλούσαν στο όνομα της αποτελεσματικότητας και απαιτούσαν μια γραφειοκρατική εξουσία αποτελούμενη από «εξειδικευμένους» κρατικούς διοικητές. Κατά έναν τρόπο, το προοδευτικό κίνημα παρουσιάζει ένα ακόμη χειρότερο πρόγραμμα από εκείνο του μαρξισμού. Όπως το συνόψισε ο Murray Rothbard, το προοδευτικό κίνημα επέφερε έναν βαθύ μετασχηματισμό της αμερικανικής κοινωνίας:

«Από μια, σε γενικές γραμμές, φιλελεύθερη και laissez-faire κοινωνία του 19ου αιώνα, όταν η οικονομία ήταν ελεύθερη, οι φόροι ήταν χαμηλοί, τα άτομα ήταν ελεύθερα στην καθημερινή τους ζωή, και η κυβέρνηση δεν ήταν παρεμβατική στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ο νέος αυτός συνασπισμός κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να μετατρέψει την Αμερική σε ένα αυτοκρατορικό κοινωνικό κράτος και πολέμων (welfare-warfare), όπου η καθημερινή ζωή των ανθρώπων ελέγχεται και ρυθμίζεται σε τεράστιο βαθμό.»

Ο σοσιαλισμός μεταμφιέζεται

Η καθοδήγηση της ανθρωπότητας προς τον επίγειο παράδεισο μέσου του μετασχηματισμού της κοινωνίας είναι η πεμπτουσία του μηνύματος του σοσιαλισμού, ξεκινώντας από τον «ουτοπικό σοσιαλισμό» του 19ου αιώνα, και μέχρι την εποχή μας με το αίτημα για μια «εφικτή ουτοπία». Ωστόσο, σε αντίθεση με τη μαρξιστική μυθολογία ότι ο σοσιαλισμός θα ήταν ο αναπόδραστος διάδοχος του καπιταλισμού, η ιστορία δείχνει ότι το «σοσιαλιστικό φαινόμενο» έχει εμφανιστεί επανειλημμένα στην διάρκεια της Ιστορίας. Αντί να είναι το πρότυπο του μέλλοντος, ο σοσιαλισμός είναι, de facto, μια αποτυχημένη ιδέα του παρελθόντος.

Ο σοσιαλισμός είναι η προσπάθεια να δημιουργηθεί μια νέα κοινωνική τάξη πραγμάτων, κατά βούληση. Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να κατασκευάσει μια «τάξη» κατά τις επιθυμίες του. Η βουλησιαρχική υλοποίηση ενός κοινωνικοοικονομικού συστήματος έχει ως αποτέλεσμα την διαμόρφωση της κοινωνίας σαν έναν ενιαίο, κρατικά κυριαρχούμενο οργανισμό, και ως εκ τούτου, είναι αναγκαστικά ιεραρχική και πρέπει να βασίζεται στις εντολές και την υπακοή αντί της ελεύθερης διασύνδεσης των ανθρώπων, όπως συμβαίνει σε μια φιλελεύθερη αυθόρμητη τάξη.

Ο Πρόεδρος Wilson απέτυχε στο σχέδιό του να οδηγήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ένωση των Εθνών και να ιδρύσει έναν οργανισμό για την προώθηση μιας νέας παγκόσμιας τάξης, σύμφωνα με τα οράματα των προοδευτικών. Για κάποιο χρονικό διάστημα, οι Αμερικανοί επανασυνδέθηκαν με την παράδοση του ατομικισμού (σ.σ. με την φιλελεύθερη έννοια, του πρωτείου του ατόμου) και της στρατιωτικής ουδετερότητας. Ωστόσο, με τη Μεγάλη Ύφεση και τον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, η ευκαιρία του μετασχηματισμού της κοινωνίας και της τοποθέτησης γραφειοκρατών εμπειρογνωμόνων στην κορυφή της ιεραρχίας επέστρεψε δριμύτερη υπό την προεδρία του Franklin Delano Roosevelt. Με το τέλος του παγκόσμιου πολέμου επέστρεψε και η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα δίκτυο διεθνών οργανισμών με αποστολή τους την οργάνωση της κοινωνίας και της οικονομίας υπό την αιγίδα των γραφειοκρατών εμπειρογνωμόνων. Αυτό συνέβη με την ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών και τις διάφορες παραφυάδες και αδελφές οργανώσεις τους, για να δραστηριοποιηθούν στη χρηματοδότηση, την εκπαίδευση, την ανάπτυξη και την υγεία.

Η διεθνής ώθηση

Με την εγκαθίδρυση των Ηνωμένων Εθνών, ο προοδευτισμός ως πρόγραμμα αυτού που ο James Ostrowski αποκαλεί «καταστρέφοντας την Αμερική», έχει αποκτήσει μια παγκόσμια πλατφόρμα. Η κύρια έδρα αυτής της φιλοσοφίας έχει μεταφερθεί στην έδρα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών. Από το ξεκίνημά τους, τα Ηνωμένα Έθνη  κρατούσαν τον πυρσό του παγκόσμιου προοδευτισμού.

Η προστασία του περιβάλλοντος και της «παγκόσμιας υγείας» αποδείχτηκε το ιδανικό πρόσχημα για την προώθηση της ατζέντας του προοδευτισμού. Τον Ιούνιο του 1994, η ατζέντα 2021 του ΟΗΕ εκκίνησε από τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ζητώντας την επιβολή της «βιώσιμης ανάπτυξης» σε παγκόσμια κλίμακα. Ενώ η Agenda 2021 ήταν ακόμη σχετικά μετριοπαθής στις απαιτήσεις της και μη δεσμευτική ως προς την πλήρη εκτέλεσή της, η μεταγενέστερη Agenda 2030 άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Η νέα ατζέντα υιοθετήθηκε όταν συναντήθηκαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και υψηλοί εκπρόσωποι στα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2015. Στη συνάντηση αυτή, ενέκριναν την υιοθέτηση κάποιων «Παγκόσμιων Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης» για τους ολοκληρωμένους και εκτεταμένους σκοπούς και στόχους ενός οικουμενικού μετασχηματισμού.

Η νέα ατζέντα περιγράφει ένα πρόγραμμα ολοκληρωμένης διακυβέρνησης και ελέγχου σχεδόν όλων των πτυχών της προσωπικής ζωής. Χωρίς ούτε μια νύξη στην ανθρώπινη ελευθερία και τον συντονισμό της ελεύθερης αγοράς, το έγγραφο απαριθμεί δεκαεπτά στόχους που θα πρέπει να επιτευχθούν μέσω του γραφειοκρατικού ελέγχου της κοινωνίας σε παγκόσμια κλίμακα. Πίσω από λαοφιλείς υποσχέσεις όπως το τέλος της φτώχειας και της πείνας, η υγιεινή ζωή, η εκπαίδευση για όλους, και η ισότητα των φύλων, ελλοχεύει η ατζέντα της επιβολής του σοσιαλισμού παγκοσμίως. Απαιτήσεις όπως η μείωση της εισοδηματικής ανισότητας εντός, αλλά και μεταξύ, των χωρών, τα βιώσιμα πρότυπα κατανάλωσης και παραγωγής, και η οικοδόμηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς για μια βιώσιμη ανάπτυξη, αποτελούν μέρος ενός επιτακτικού σχεδίου για την κατάργηση της οικονομίας της αγοράς και την επιβολή ενός ολοκληρωμένου κρατικού σχεδιασμού.

Επικαλούμενο τη «διαιώνιση των ανισοτήτων μεταξύ και εντός των εθνών, την επιδείνωση της φτώχειας, της πείνας, της κακής υγείας και του αναλφαβητισμού, και τη συνεχιζόμενη επιδείνωση των οικοσυστημάτων από τα οποία εξαρτώμαστε για την ευημερία μας» (κεφάλαιο 1, προοίμιο), το Συνέδριο κάνει ένα κάλεσμα για μια «παγκόσμια συνεργασία για την βιώσιμη ανάπτυξη».

Στην επικεφαλίδα «τομείς προγραμμάτων» η ημερήσια διάταξη τονίζει «τους δεσμούς μεταξύ δημογραφικών τάσεων και παραγόντων, και βιώσιμης ανάπτυξης» Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού σε συνδυασμό με τα «μη βιώσιμα πρότυπα κατανάλωσης» θέτουν σε κίνδυνο τον πλανήτη, καθώς «επηρεάζουν τις χρήσεις της γης, του νερού, του αέρα, της ενέργειας και άλλων πόρων». Σύμφωνα με το σημείο 5.17 του στόχου του, το Συνέδριο απαιτεί: «Πλήρη ενσωμάτωση των ανησυχιών του πληθυσμού στον εθνικό σχεδιασμό, την πολιτική και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων». Η προστασία του περιβάλλοντος απαιτεί τη συνολική ρύθμιση του παγκόσμιου πληθυσμού, που με τη σειρά της καθιστά απαραίτητο τον έλεγχο της ατομικής συμπεριφοράς.

Εν ολίγοις, η υιοθέτηση αυτής της «νέας παγκόσμιας τάξης» θα σήμαινε την κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, ή αυτό που ο Ludwig von Mises θεωρούσε ως το φιλελεύθερο πρόταγμα — έναν κόσμο που βασίζεται στην ιδιωτική ιδιοκτησία. Εάν εφαρμοστεί, αυτό το πρότζεκτ στο τέλος θα αποτύχει, αλλά στο μεσοδιάστημα θα προξενήσει τεράστια δεινά.

 

***

Ο Antony P. Mueller είναι Γερμανός καθηγητής οικονομικών, που σήμερα διδάσκει στη Βραζιλία. Δείτε τον ιστότοπο και το ιστολόγιο του.

Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του mises.org

Βρίσκετε ενδιαφέροντα τα άρθρα στην «Ελεύθερη Αγορά»; Εκτιμάτε την προσπάθεια μας; Κάντε τώρα μια δωρεά 5 ευρώ και ενισχύστε μας.