Το βασικό πρόβλημα των οικονομικών δράσεων των ατόμων στην αγορά είναι η σπανιότητα
Του Hunter Hastings
Απόδοση: Ευθύμης Μαραμής
Υπάρχει οικονομικός τρόπος σκέψης και μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμος και κατατοπιστικός. Εάν μπορέσετε να εξασκήσετε τα ακόλουθα 5 στοιχεία, θα λαμβάνετε καλύτερες αποφάσεις σε όλες τις πτυχές της ζωής σας.
1) Εξοικονόμηση
Τα οικονομικά αφορούν την εξοικονόμηση. Εξοικονόμηση είναι η συσσώρευση σπάνιων διαθέσιμων πόρων κατά τρόπο που, σύμφωνα με την ηθική, μας κάνουν να νιώθουμε ότι έχουμε χρησιμοποιήσει αυτούς τους πόρους με τον πιο παραγωγικό τρόπο: αποκομίζουμε όσα περισσότερα μπορούμε από αυτά που επιθυμούμε. Η σπανιότητα καθιστά την εξοικονόμηση απαραίτητη – εάν είχαμε πρόσβαση σε απεριόριστους πόρους, δεν θα χρειαζόταν εξοικονόμηση. Ο χρόνος είναι ένας από αυτούς τους σπάνιους πόρους – μόλις τον χρησιμοποιήσουμε, χάνεται για πάντα. Δεδομένου πως δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα, πρέπει να κάνουμε επιλογές εξοικονόμησης.
Κάποιες φορές δεν τα καταφέρνουμε καλά, ειδικά αν μας λείπουν κάποιες σχετικές πληροφορίες. Οι πληροφορίες είναι επίσης ένα αγαθό σπανιότητας και πρέπει να θυσιάσουμε άλλα αγαθά – όπως χρόνο και ενέργεια – για να λάβουμε περισσότερες. Κάποιες φορές αποφασίζουμε ότι δεν αξίζει να δαπανήσουμε περισσότερο χρόνο και ενέργεια για μια απόφαση και κάνουμε την επιλογή μας βασισμένοι σε ανεπαρκή πληροφόρηση. Ο οικονομικός τρόπος σκέψης υποδεικνύει πως πρέπει να κάνουμε αυτές τις υπολογισμένες επιλογές με αυξημένη συνείδηση.
2) Αντισταθμιστική συναλλαγή
Εξοικονόμηση σημαίνει επίσης αντισταθμιστική συναλλαγή. Θα θέλαμε να έχουμε μεγαλύτερη ποσότητα ενός αγαθού, αλλά την εγκαταλείπουμε για να έχουμε μεγαλύτερη ποσότητα κάποιου άλλου. Η αντισταθμιστική συναλλαγή δεν πρέπει να είναι: όλα ή τίποτα. Μπορεί να αισθανόμαστε ότι έχουμε «ανάγκη» για κάτι, αλλά βρίσκουμε τρόπους εξοικονόμησης όσο αυτό γίνεται πιο ακριβό. Χρειαζόμαστε νερό, αλλά όσο αυξάνεται η τιμή του, μπορούμε να ποτίζουμε λιγότερο τη γη μας, να πλένουμε τα αυτοκίνητά μας λιγότερο συχνά και να εγκαθιστούμε συσκευές εξοικονόμησης νερού στις τουαλέτες και τα ντους. Δεν είναι ποτέ όλα ή τίποτα. Η απόφαση της αντιστάθμισης είναι πάντα οριακή – και διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν πολλά όρια. Αν μια πόλη επιβάλει τέλος κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης στα αυτοκίνητα, θα μπορούσαμε να κινούμαστε περισσότερα άτομα ανά αυτοκίνητο ή να περπατήσουμε για να πάμε στην εργασία μας ή να επιλέξουμε τη δημόσια συγκοινωνία ή να εργαστούμε εξ αποστάσεως. Υπάρχουν πάντα εναλλακτικές οριακές λύσεις. Κάνετε τις αντισταθμιστικές σας επιλογές προσεκτικά και συνετά.
3) Αναγνώριση κόστους ευκαιρίας
Όταν παίρνουμε μια οριακή απόφαση, υπολογίζουμε, όσο καλύτερα μπορούμε, τα αυξητικά οφέλη και τα αυξητικά κόστη κάθε επιλογής. Αυτά τα οφέλη και τα κόστη είναι σε μεγάλο βαθμό ψυχικά: αισθανόμαστε καλύτερα ή χειρότερα ως αποτέλεσμα της επιλογής μας; Μόνο οι δράσεις έχουν κόστος, όχι τα πράγματα. Η επιλογή αποτελεί δράση. Το κόστος είναι η αξία της ευκαιρίας που θα πρέπει να εγκαταλείψουμε εάν αναλάβουμε διαφορετική δράση. Αν επιλέξω να ξοδέψω 15 ευρώ για να πάω στον κινηματογράφο, χάνω την ευκαιρία να διασκεδάσω για μερικές ώρες στο διπλανό μπαρ. Το κόστος της επιλογής του κινηματογράφου δεν είναι 15 ευρώ, αλλά είναι η αξία μιας διαφορετικής επιλογής δράσης – και η ευχαρίστηση που θα είχα αποκομίσει από αυτήν – με τα 15 ευρώ.
Σημειώστε ότι, κατά τη στιγμή της επιλογής, το κόστος ευκαιρίας βρίσκεται στο μέλλον. Είναι το κόστος του τι θα στερηθούμε επιλέγοντας κάτι διαφορετικό.
4) Συντονισμός με άλλους ανθρώπους
Το βασικό πρόβλημα των οικονομικών δράσεων των ατόμων είναι η σπανιότητα. Το βασικό πρόβλημα των οικονομικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ατόμων είναι μια πληθώρα διαφορετικών σχεδίων. Η λύση αυτού του προβλήματος στην αλληλεπίδραση είναι ο συντονισμός.
Τα άτομα που εξοικονομούν τείνουν να ειδικεύονται. Βρίσκουν αυτό το οποίο κάνουν καλύτερα και αυτό που τους αμείβει περισσότερο. Η εξειδίκευση χωρίς συντονισμό θα ήταν χαοτική. Ο συντονισμός είναι μια διαδικασία ανταλλαγής. Ο συντονισμός μπορεί να μην είναι απαραιτήτως αποτελεσματικός – απλά πρέπει να λειτουργεί προς όφελος όλων. Εάν ένας συγγραφέας επιλέξει να ειδικευτεί στη συγγραφή άρθρων σχετικά με τα οικονομικά, είναι σημαντικό να υπάρξει συνεργασία με τους εκδότες, τους τεχνικούς του διαδικτύου, τους αγρότες και τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες που καθιστούν δυνατή τη γραφή και βοηθούν να τροφοδοτείται ο συγγραφέας να σιτίζεται και να είναι υγιής. Η δουλειά των οικονομικών είναι να εξηγήσει πώς λειτουργεί αυτή η διαδικασία συντονισμού – η αγορά – και να εξηγήσει σε όσους επιθυμούν να παρεμποδίσουν ή να παρέμβουν σε αυτό το συντονισμό πως κάνουν λάθος και να τους ενημερώσει για τη ζημιά που θα προκαλέσουν.
Μην προσπαθείτε να μεγιστοποιήσετε την αποτελεσματικότητα στη συνεργασία σας με τους άλλους. Απλά προσπαθήστε να την κάνετε να λειτουργήσει για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
5) Χρησιμοποίηση των αγορών και των τιμών για να προκύψουν συμφωνίες που είναι αμοιβαία επωφελείς, ανεξάρτητα από τους κρατικούς κανονισμούς.
Αυτές οι επεξηγήσεις σχετικά με τον τρόπο που λειτουργεί η αγορά, επικεντρώνονται στις σχετικές τιμές και τις διακυμάνσεις των τιμών, επειδή οι τιμές παρέχουν τις πληροφορίες και τα κίνητρα για συντονισμό. Όταν οι αγοραστές θέλουν περισσότερα από όσα διαθέτουν οι προμηθευτές, οι αγοραστές θα ανταγωνιστούν μεταξύ τους για την ελάχιστη προσφορά και θα ωθήσουν τις τιμές προς τα πάνω. Αυτό κάνει κάποιους αγοραστές να μην το αντέξουν ή να το ανεχθούν, επειδή η τιμή είναι υψηλότερη από το κόστος ευκαιρίας τους. Ταυτόχρονα, ορισμένοι προμηθευτές θα υποχρεωθούν να προμηθεύσουν περισσότερα από όσα σχεδίαζαν αρχικά. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των προμηθευτών, σε συνδυασμό με την απόσυρση κάποιων αγοραστών, θα έχει πτωτική επίδραση στην τιμή. Η εκκαθάριση (η τιμή αγοράς που εξισορροπεί την προσφορά και τη ζήτηση) εξαρτάται από τις συγκεκριμένες χρονικές και τοπικές συνθήκες και από τη σαφήνεια και την ταχύτητα της ανταλλαγής των συγκεκριμένων πληροφοριών.
Η κρατική παρεμβατικότητα για να «φτιαχτούν» οι τιμές (όπως οι νόμοι περί κατώτατου βασικού μισθού και οι έλεγχοι μίσθωσης) θα έχουν απρόβλεπτες συνέπειες επειδή μεταβάλουν τις περιστάσεις. Η άγνοια και η αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν αυτοί που επιβάλουν παρεμβατική διατίμηση – δεν μπορούν να γνωρίζουν πώς θα αντιδράσει ο κάθε συμμετέχων στην αγορά σε αυτές τις νέες πληροφορίες – σημαίνει ότι δεν μπορούν ποτέ να είναι σίγουροι ή να ελέγξουν τις συνέπειες των πράξεών τους. Για παράδειγμα, εάν ένας εργοδότης θέλει να προσλάβει και ένας εργαζόμενος θέλει να απασχοληθεί, εάν ο μισθός είναι διατιμημένος, τα δύο μέρη μπορούν να διαπραγματευτούν μια σχέση που αγνοεί τα διατιμημένα μισθολογικά στοιχεία έως ότου καταλήξουν σε αμοιβαία συμφωνία. Η αγορά έχει διευθετηθεί και τα δύο μέρη έχουν δημιουργήσει νέες πληροφορίες τις οποίες αγνοεί ο παρεμβατιστής. Δεν πρόκειται για αποτυχία της αγοράς, είναι οι υποκειμενικές αξιακές προτιμήσεις των δύο μεμονωμένων μερών που ευθυγραμμίζονται μέσω της συνεργασίας, ανεξάρτητα από τις μη ευθυγραμμισμένες αξίες του παρεμβατιστή.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν πολλά συστατικά σε μια ανταλλαγή και πολλά από αυτά δεν είναι νομισματικά – δεν έχουν καμία τιμή αλλά έχουν κάποιο όφελος ή κόστος. Κάντε τις διαπραγματεύσεις σας αναγνωρίζοντας τόσο τους νομισματικούς παράγοντες όσο και τα άυλα στοιχεία.
***
- Ο Hunter Hastings είναι ο Εκτελεστικός Διευθυντής στο Center for Individualism και μέλος του Ινστιτούτου Ludwig von Mises. Είναι οικονομολόγος, καπιταλιστής επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) και δια βίου υποστηρικτής της ελευθερίας, της οικονομικής ελευθερίας και της ατομικής επιχειρηματικότητας. Η τρέχουσα έρευνα του Hunter επικεντρώνεται στη διασταύρωση του ατομικισμού του 21ου αιώνα, της αναδυόμενης τεχνολογίας και της ριζοσπαστικής αποκέντρωσης που απελευθερώνει τις αγορές και δημιουργεί ένα νέο φάσμα ατομικών ευκαιριών. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι το The Interconnected Individual, το οποίο εκδόθηκε από το Business Expert Press μέσα στο 2018.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο CFI
