Μπορούμε πραγματικά να πιστέψουμε πως οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος θα συναινούσε σε μια τέτοια κοινωνική σύμβαση;
Του Ευθύμη Μαραμή
Βασισμένο σε άρθρο του αναρχοκαπιταλιστή Robert Higgs
Εισαγωγή
Τι δίνει το δικαίωμα σε κάποιους ανθρώπους να κυβερνούν τους άλλους; Τουλάχιστον από την εποχή του John Locke, η πιο κοινή και φαινομενικά πειστική απάντηση είναι «η συγκατάθεση αυτών που κυβερνώνται». Όταν οι Έλληνες επαναστάτες επιχείρησαν να αιτιολογήσουν την απόσχιση τους από την Οθωμανική αυτοκρατορία, δήλωσαν, μεταξύ άλλων, ότι τα κράτη θεσμοθετούνται μεταξύ των ανθρώπων, αντλώντας τη δίκαιη εξουσία τους από τη συγκατάθεση αυτών που θα κυβερνηθούν. Αυτό ακούγεται καλό, ειδικά αν κάποιος δεν το σκέφτεται πολύ διεξοδικά ή για πολύ καιρό. Ωστόσο, όσο πιο αναλυτικά το σκέφτεται κάποιος, τόσο πιο προβληματικό καθίσταται.
H «κοινωνική σύμβαση»
Το ένα ερώτημα ακολουθεί το άλλο. Πρέπει να συναινέσει κάθε άτομο; Εάν όχι, πόσα άτομα πρέπει να συναινέσουν και ποιες επιλογές έχουν όσοι δεν συναινούν; Ποια μορφή πρέπει να έχει η συναίνεση – λεκτική, γραπτή, ρητή, σιωπηρή; Εάν είναι σιωπηρή, πώς θα καταγραφεί; Δεδομένου ότι η σύνθεση της κοινωνίας αλλάζει διαρκώς, λόγω των γεννήσεων, των θανάτων και της διεθνούς μετανάστευσης, πόσο συχνά πρέπει να επιβεβαιώνουν οι ηγεμόνες ότι διατηρούν τη συγκατάθεση των υποκειμένων τους; Και ούτω καθεξής. Η πολιτική νομιμοποίηση παρουσιάζει ένα πλήθος δυσκολιών όταν μεταβούμε από τη σφαίρα της θεωρητικής αφηρημάδας σε εκείνη της πρακτικής υλοποίησης.
Θέτω αυτό το ερώτημα διότι, όσον αφορά το αποκαλούμενο κοινωνικό συμβόλαιο, διαμαρτύρομαι συνεχώς διότι δεν έχω δει ακόμη αυτή τη σύμβαση. Ακόμα χειρότερα, ποτέ δεν μου ζητήθηκε να συναινέσω σε αυτήν. Μια έγκυρη σύμβαση απαιτεί εθελοντική προσφορά, εξέταση και αποδοχή. Δεν έχω δει ποτέ μια τέτοια σύμβαση από τους ηγέτες του κράτους, οπότε σίγουρα δεν την έχω αποδεχτεί. Και αντί να μου επιτραπεί να αξιολογήσω αυτή τη σύμβαση, αντιμετωπίζομαι με περιφρόνηση από τους κρατικούς ηγεμόνες, οι οποίοι, παρά την απουσία οποιασδήποτε συμφωνίας, με απειλούν πως θα μου προκαλέσουν αδιανόητες και σοβαρότατες βλάβες σε περίπτωση που δεν συμμορφωθώ με τα διατάγματα τους.
Αυτοί οι άνθρωποι επιδεικνύουν μνημειώδη αυθάδεια! Τι τους δίνει το δικαίωμα να με ληστεύουν και να με περιφέρουν πέρα δώθε; Σίγουρα δεν αποτελεί επιθυμία μου, ούτε έχω συναινέσει να είμαι πρόβατο για κούρεμα ή για σφάξιμο, ανάλογα με το τι κρίνουν σκόπιμο πως εξυπηρετεί την επίτευξη των δικών τους σκοπών.
Επιπλέον, αν απεικονίσουμε την ιδέα της «συγκατάθεσης των υπηκόων» με ρεαλιστικές λεπτομέρειες, η όλη υπόθεση αποκαλύπτεται ως εντελώς εξωφρενική. Σκεφτείτε απλά πώς θα ετίθετο. Μας προσεγγίζει ένας ηγεμόνας και μας προσφέρει ένα συμβόλαιο να εξετάσουμε και να εγκρίνουμε. Ορίστε λοιπόν η σύμβαση:
Φοβερή κοινωνική σύμβαση! Μπορούμε πραγματικά να πιστέψουμε πως οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος θα συναινούσε σε κάτι τέτοιο;
Κλέφτες, απατεώνες και ληστοσυμμορίτες
Σήμερα, το Ελληνικό κράτος, μας αναγκάζει να πληρώνουμε ενοίκιο στα σπίτια μας, κατασκοπεύει τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς και τους λεηλατεί ανενόχλητο, ποινικοποίησε τη χρήση μετρητών, απαγορεύει την ελεύθερη διακίνηση χρηματικών κεφαλαίων, εισβάλει σε κάθε πτυχή της ζωής μας απαγορεύοντας το κάπνισμα σε ιδιωτικούς χώρους, απαγορεύει το φυσικό μας δικαίωμα να αποφασίσουμε ποιες ουσίες θα χρησιμοποιούμε και ετοιμάζεται να μας επιβάλλει και «υγιεινό» διαιτολόγιο.
Για να επιστρέψουμε λοιπόν στο ζήτημα της πολιτικής νομιμοποίησης, όπως θα ίσχυε από τη συγκατάθεση των υποκειμένων, το όλο θέμα υπό ένα νηφάλιο προβληματισμό, αποκαλύπτεται τόσο κωμικά φανταστικό όσο και ένας ιπτάμενος γάιδαρος. Κανείς που στέκει καλά στα μυαλά του, εκτός ίσως από κάποιον ανίατο μαζοχιστή, δεν θα συναινούσε οικειοθελώς να αντιμετωπιστεί όπως μας αντιμετωπίζει στην πραγματικότητα το κράτος.
Ίσως επειδή δεν προκύπτει βίαιη εξέγερση εις βάρος των τυράννων του κράτους, ορισμένοι σχολιαστές το θεωρούν απόδειξη της συγκατάθεσης μας στον εξωφρενικό τρόπο με τον οποίο αυτό μας μεταχειρίζεται. Η σιωπηλή και προσεκτική αναμονή, δεν αποτελεί συγκατάθεση. Η πλειοψηφία των παραγωγικών, έντιμων ανθρώπων, των «νοικοκυραίων», έχουν αποσυρθεί σιγοβράζοντας σε μια αγανακτισμένη επιμήκη παραίτηση. Αυτό δεν είναι συναίνεση. Είναι το χάλι στο οποίο έχει οδηγήσει το κράτος την κοινωνία.
Disclaimer
Για την ιστορία, μπορώ να καταθέσω με απόλυτη ειλικρίνεια ότι δεν εγκρίνω τον τρόπο με τον οποίο με αντιμετωπίζουν οι ψεύτες, οι κλέφτες και οι απατεώνες οι οποίοι κοσμούν το Ελληνικό κράτος. Δεν συναινώ σε όσους συνιστούν την τυραννική πυραμίδα κρατικών, δημοτικών και υβριδικών αρχών βίαιου εξαναγκασμού, από τις οποίες μολύνθηκε μαζικά αυτή η χώρα. Η ειλικρινής μου επιθυμία είναι να πληρώσουν για τα εγκλήματα τους όλα αυτά τα άτομα, αντιμετωπίζοντας πραγματικούς δικαστές, σε μια ελεύθερη κοινωνία ιδιωτικού δικαίου.
