Δέκα θεμελιώδεις οικονομικοί νόμοι

0
5640
Οικονομικοί νόμοι

Οι οικονομικοί νόμοι είναι συνθετικοί a priori συλλογισμοί. Δεν μπορεί κάποιος να παραποιήσει αυτούς τους νόμους εμπειρικά, επειδή είναι αληθινοί από μόνοι τους. Ως εκ τούτου, οι θεμελιώδεις οικονομικοί νόμοι δεν απαιτούν εμπειρική επαλήθευση. Η αναφορά σε εμπειρικά γεγονότα χρησιμεύει απλά ως απεικονιστικό παράδειγμα, δεν αποτελεί δήλωση αρχών

 

του Antony P. Mueller δημοσιευμένο αρχικά στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises. Οι παραπομπές προστέθηκαν από τον Μιχάλη Γκουντή και ανατρέχουν σε αρθρογραφία της ιστοσελίδας μας

Απόδοση στα Ελληνικά: Ευθύμης Μαραμής

Εισαγωγή

Παρακολουθώντας μια πληθώρα από οικονομικές πλάνες οι οποίες επαναλαμβάνονται ασταμάτητα, ίσως πρέπει να επιστρέψουμε σε μερικούς από τους πιο βασικούς οικονομικούς νόμους. Στο παρόν άρθρο θα δούμε δέκα από αυτούς τους νόμους, τους οποίους πρέπει να καταχωρήσουμε βαθιά στη μνήμη μας.

1. Η παραγωγή προηγείται της κατανάλωσης

Αν και είναι προφανές ότι για να καταναλώσουμε κάτι, αυτό το κάτι πρέπει πρώτα να υπάρχει, η αλλόκοτη ιδέα πως πρέπει να τονωθεί η κατανάλωση προκειμένου να αναπτυχθεί η παραγωγή βρίσκεται παντού γύρω μας. Ωστόσο, τα καταναλωτικά αγαθά δεν πέφτουν από τον ουρανό. Βρίσκονται στο τέλος μιας μακράς αλυσίδας διεργασιών παραγωγής που ονομάζεται «δομή παραγωγής». Ακόμη και η παραγωγή ενός φαινομενικά απλού αντικειμένου όπως ένα μολύβι, για παράδειγμα, απαιτεί ένα περίπλοκο δίκτυο παραγωγικών διαδικασιών που εκτείνονται πολύ πίσω στο χρόνο και διασχίζουν τις χώρες και τις ηπείρους.

2. Η κατανάλωση είναι ο τελικός στόχος της παραγωγής

Η κατανάλωση είναι ο στόχος της οικονομικής δραστηριότητας και η παραγωγή είναι τα μέσα της. Οι υποστηρικτές του δόγματος της πλήρους απασχόλησης, παραβιάζουν αυτήν την προφανή λογική θεώρηση. Τα προγράμματα απασχόλησης μετατρέπουν την παραγωγή σε στόχο. Η αποτίμηση των καταναλωτικών αγαθών από τους καταναλωτές, καθορίζει την αξία των παραγωγικών συντελεστών (παραγωγικών αγαθών). Η τρέχουσα κατανάλωση απορρέει από τη διαδικασία παραγωγής που εκτείνεται στο παρελθόν, αλλά η αξία αυτής της παραγωγικής δομής εξαρτάται από την τρέχουσα κατάσταση της καταναλωτικής αποτίμησης και την αναμενόμενη μελλοντική κατάσταση. Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές είναι οι τελικοί de facto ιδιοκτήτες του παραγωγικού μηχανισμού σε μια καπιταλιστική οικονομία.

3. Η παραγωγή έχει κόστη

Δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα. Λαμβάνοντας κάτι φαινομενικά δωρεάν, σημαίνει απλώς ότι κάποιος άλλος πλήρωσε για αυτό. Πίσω από κάθε παροχή του κοινωνικού κράτους και από κάθε κρατική επιχορήγηση, βρίσκονται τα φορολογημένα χρήματα πραγματικών ανθρώπων. Ενώ οι φορολογούμενοι βλέπουν ότι η κυβέρνηση κατάσχει μέρος του προσωπικού τους εισοδήματος, δεν γνωρίζουν σε ποιον πηγαίνουν αυτά τα χρήματα. Κι ενώ οι αποδέκτες των κυβερνητικών δαπανών βλέπουν την κυβέρνηση να τους δίνει χρήματα, δεν ξέρουν από ποιόν έχει αποσπάσει αυτά τα χρήματα.

4. Η αξία είναι υποκειμενική

Η αξιολόγηση είναι υποκειμενική και ποικίλλει ανάλογα με την κατάσταση ενός ατόμου. Το ίδιο φυσικό αγαθό έχει διαφορετικές αξίες για διαφορετικά πρόσωπα. Η χρησιμότητα είναι υποκειμενική, μεμονωμένη, περιστασιακή και οριακή. Δεν υπάρχει καμία έννοια συλλογικής κατανάλωσης. Ακόμη και η θερμοκρασία στο ίδιο δωμάτιο, γίνεται αισθητή διαφορετικά από διαφορετικά άτομα. Ο ίδιος ποδοσφαιρικός αγώνας έχει διαφορετική υποκειμενική αξία για κάθε θεατή, όπως μπορεί εύκολα να δει κανείς τη στιγμή που κάποια ομάδα σκοράρει.

5. Η παραγωγικότητα καθορίζει το ύψος των μισθών

Η απόδοση ανά ώρα καθορίζει τον μισθολογικό συντελεστή του εργαζόμενου ανά ώρα. Σε μια ελεύθερη αγορά εργασίας, οι επιχειρήσεις θα προσλάβουν επιπλέον εργαζόμενους, εφόσον η οριακή παραγωγικότητα τους είναι υψηλότερη από το μισθολογικό συντελεστή. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων θα οδηγήσει τον μισθολογικό συντελεστή στο σημείο που αντιστοιχεί στην παραγωγικότητα. Η δύναμη των συνδικάτων μπορεί να αλλάξει την κατανομή των μισθών μεταξύ διαφορετικών ομάδων εργασίας, αλλά οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν μπορούν να αλλάξουν το συνολικό μισθολογικό επίπεδο, το οποίο εξαρτάται από την παραγωγικότητα της εργασίας.

6. Οι δαπάνες αποτελούν εισόδημα και κόστος

Οι δαπάνες δεν είναι μόνο εισόδημα, αλλά αντιπροσωπεύουν και κόστη. Οι δαπάνες υπολογίζονται ως κόστος για τον αγοραστή και εισόδημα για τον πωλητή. Το εισόδημα ισούται και κόστος. Ο μηχανισμός του δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή συνεπάγεται ότι το κόστος αυξάνεται με το εισόδημα. Όσο το εισόδημα πολλαπλασιάζεται, το κόστος πολλαπλασιάζεται επίσης. Το Κεϋνσιανό μοντέλο του πολλαπλασιαστή αγνοεί το αποτέλεσμα του κόστους. Τα μοιραία σφάλματα πολιτικής, είναι το αποτέλεσμα κυβερνητικών πολιτικών βασισμένων στην επίδραση των δημόσιων δαπανών στο εισόδημα, αγνοώντας το κόστος.

7. Το χρήμα δεν αποτελεί πλούτο

Η αξία του χρήματος συνίσταται στην αγοραστική του δύναμη. Το χρήμα χρησιμεύει ως μέσο ανταλλαγής. Ο πλούτος ενός ατόμου, έγκειται στην πρόσβασή του στα αγαθά και τις υπηρεσίες που επιθυμεί. Το έθνος στο σύνολό του δεν μπορεί να αυξήσει τον πλούτο του αυξάνοντας το χρηματικό του απόθεμα. Η αρχή ότι μόνο η αγοραστική δύναμη συνεπάγεται πλούτο, μας λέει ότι ο Ροβινσώνας Κρούσος δεν θα γινόταν πλουσιότερος αν έβρισκε ένα χρυσωρυχείο στο νησί του ή μια βαλίτσα γεμάτη με τραπεζογραμμάτια.

8. Η εργασία δεν δημιουργεί αξία

Η εργασία, σε συνδυασμό με άλλους συντελεστές παραγωγής, δημιουργεί προϊόντα, αλλά η αξία του προϊόντος εξαρτάται από την ωφέλεια του. Η ωφέλεια εξαρτάται από την υποκειμενική ατομική αξιολόγηση. Η απασχόληση στο όνομα της απασχόλησης (σε δουλειά να ‘μαστε) δεν έχει οικονομική σημασία. Αυτό που μετράει είναι η δημιουργία αξίας. Προκειμένου να είναι χρήσιμο, ένα προϊόν πρέπει να δημιουργεί οφέλη για τον καταναλωτή. Η αξία ενός αγαθού υφίσταται ανεξάρτητα από την προσπάθεια παραγωγής του. Οι επαγγελματίες δρομείς μαραθωνίου δεν κερδίζουν περισσότερα χρηματικά έπαθλα από τους σπρίντερ των 100 μέτρων, επειδή η εκτέλεση του μαραθωνίου απαιτεί περισσότερο χρόνο και προσπάθεια από ό,τι ένα κατοστάρι σπριντ.

9. Το κέρδος είναι η επιχειρηματική αποζημίωση

Στον ανταγωνιστικό καπιταλισμό, το οικονομικό κέρδος είναι το επιπλέον μέρισμα που κερδίζουν εκείνες οι επιχειρήσεις που διορθώνουν τα σφάλματα στις κατανομές. Σε μια ομοιόμορφα περιστρεφόμενη οικονομία χωρίς μεταβολές, δεν θα υπήρχε ούτε κέρδος ούτε ζημία και όλες οι εταιρείες θα κέρδιζαν το ίδιο επιτόκιο. Σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία, όμως, υφίστανται μεταβολές και η πρόβλεψη των μεταβολών αποτελεί την πηγή των οικονομικών κερδών. Οι επιχειρήσεις που επιτυγχάνουν καλά στην πρόβλεψη της μελλοντικής ζήτησης, κερδίζουν υψηλά ποσοστά κέρδους και θα αναπτυχθούν, ενώ εκείνοι οι επιχειρηματίες που αδυνατούν να προβλέψουν τις επιθυμίες των καταναλωτών, θα υποστούν συρρίκνωση των επιχειρήσεων τους και τελικά θα πρέπει να κλείσουν.

10. Όλοι οι αυθεντικοί οικονομικοί νόμοι είναι νόμοι συλλογιστικής

Οι οικονομικοί νόμοι είναι συνθετικοί a priori συλλογισμοί. Δεν μπορεί κάποιος να παραποιήσει αυτούς τους νόμους εμπειρικά, επειδή είναι αληθινοί από μόνοι τους. Ως εκ τούτου, οι θεμελιώδεις οικονομικοί νόμοι δεν απαιτούν εμπειρική επαλήθευση. Η αναφορά σε εμπειρικά γεγονότα χρησιμεύει απλά ως απεικονιστικό παράδειγμα, δεν αποτελεί δήλωση αρχών. Κάποιος μπορεί να αγνοήσει και να παραβιάσει τους θεμελιώδεις νόμους των οικονομικών, αλλά δεν μπορεί να τους αλλάξει. Οι κοινωνίες ευημερούν καλύτερα, όταν οι άνθρωποι και η κυβέρνηση αναγνωρίζουν και σέβονται αυτούς τους θεμελιώδεις οικονομικούς νόμους και τους χρησιμοποιούν προς όφελός τους.

***

 

Ο Antony P. Mueller είναι Γερμανός καθηγητής οικονομικών που διδάσκει επί του παρόντος στη Βραζιλία. Δείτε την ιστοσελίδα του www.capitalstudies.org

Βρίσκετε ενδιαφέροντα τα άρθρα στην «Ελεύθερη Αγορά»; Εκτιμάτε την προσπάθεια μας; Κάντε τώρα μια δωρεά 5 ευρώ και ενισχύστε μας.





Διαβάστε περισσότερα: