όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι (οι οποίοι δεν πληρώνουν φόρους αλλά, αντιθέτως, πληρώνονται από τους φόρους και τις εισφορές των άλλων), εντούτοις λαμβάνουν διάφορες ασφαλιστικές παροχές συντάξεις γήρατος και μάλιστα πολύ υψηλότερες από αυτών που πλήρωσαν τις εισφορές
Του Ευθύμη Μαραμή
Εισαγωγή
Από την καθιέρωση των κρατικών συστημάτων ασφάλισης και κατά την εκκίνηση τους, οι πρώτοι «δικαιούχοι» χωρίς καθόλου ή με ελάχιστες εισφορές, έλαβαν συντάξεις και προνόμια πολλαπλάσια των «εισφορών» τους. Για παράδειγμα, η Ida Mae Fuller, η πρώτη παραλήπτρια σύνταξης στις ΗΠΑ, έλαβε προνόμια τα οποία ξεπερνούσαν κατά 462 φορές τις «εισφορές» τις δικές της και του εργοδότη της. Έτσι θεσπίστηκε το περίφημο «κοινωνικό συμβόλαιο» θέτοντας σε εφαρμογή παγκοσμίως το μεγαλύτερο νόμιμο σύστημα πυραμίδας που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.
Η ανήθικη φύση του «κοινωνικού συμβολαίου»
Βεβαίως, το αποκαλούμενο «κοινωνικό συμβόλαιο» δεν είχε και ούτε έχει την «υπογραφή» αυτών οι οποίοι, εξ ορισμού, θα επωμιστούν το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος: Των νέων, αγέννητων ανθρώπων.
Όπως ορθά επισημαίνει ο Hans-Hermann Hoppe, τα περισσότερα δυτικά «κράτη πρόνοιας» δεν αποταμιεύουν ούτε επενδύουν τις ασφαλιστικές εισφορές που προέρχονται από επιχειρήσεις και ιδιώτες. Αλλά: Υπό την αυθαιρεσία του «συμβολαίου των γενεών», ξοδεύουν αμέσως αυτά τα χρήματα ως διάφορα προνόμια ή συντάξεις στην παρούσα «παλαιότερη γενιά» και υπόσχονται, στο πρότυπο μιας αλυσιδωτής επιστολής, να πληρώσουν τη συνταξιοδότηση και διάφορες άλλες παροχές των σημερινών εργαζομένων, από τις εισφορές που θα επιβληθούν στην επόμενη, μη-ακόμη-εργαζόμενη «μελλοντική γενιά» και ούτω καθεξής.
Από τη δημιουργία του, το κρατικό ασφαλιστικό σύστημα έχει επεκταθεί πολλές φορές παρέχοντας πλουσιοπάροχες αυξήσεις και προνόμια στους εκάστοτε παλαιότερους «δικαιούχους». Κάθε επέκταση και αύξηση παροχών, σήμαινε ότι όσοι ήταν ήδη συνταξιούχοι δεν πλήρωναν πρόσθετες εισφορές, ενώ όσοι βρισκόταν κοντά στην συνταξιοδότηση πλήρωναν μόνο για ελάχιστο διάστημα. Ωστόσο και οι δύο ομάδες έλαβαν αυξημένα οφέλη κατά τη συνταξιοδότηση, αυξάνοντας τα μη χρηματοδοτημένα οφέλη των οποίων τα βάρη θα έπεφταν στις επόμενες γενιές. Έτσι, κάθε τέτοια επέκταση, μεγέθυνε το σχήμα πυραμίδας που ωφελούσε τους εκάστοτε παλαιότερους δικαιούχους του, με έξοδα άλλων: των νεότερων – μη ακόμα γεννημένων ή εργαζομένων – γενεών.
Εγγενής η αδικία και η κλοπή στο κρατικό σύστημα ασφάλισης
Η συσχέτιση μεταξύ των ατομικών καταβολών εισφορών λόγω εξόδου από την εργασία και των μεταγενέστερων ατομικών εισπράξεων/συντάξεων γήρατος, συρρικνώνεται και παραμορφώνεται συστηματικά και με άλλους τρόπους. Ακόμη και τα άτομα που δεν εισέπραξαν καθόλου ή είχαν πολύ λίγα εισοδήματα κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ζωής και συνεπώς δεν πλήρωσαν καμία εισφορά συνταξιοδότησης, όπως όλοι οι «δικαιούχοι κοινωνικής πρόνοιας» καθώς και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι (οι οποίοι δεν πληρώνουν φόρους αλλά, αντιθέτως, πληρώνονται από τους φόρους και τις εισφορές των άλλων), εντούτοις λαμβάνουν διάφορες ασφαλιστικές παροχές συντάξεις γήρατος (και μάλιστα στην τελευταία περίπτωση πολύ γενναιόδωρες και υψηλότερες από των ανθρώπων που πλήρωσαν τις εισφορές).
Αντίστροφα, όλα τα άτομα που συνέβαλαν (υποχρεωτικά) στα ασφαλιστικά ταμεία και, παρόλο που ήταν υψηλότερες οι ατομικές τους εισφορές, λαμβάνουν συχνά πολύ λιγότερα συνταξιοδοτικά οφέλη από αυτά που αντιστοιχούν στις εισφορές τους.
Σε μεγάλο βαθμό, πολλοί ηλικιωμένοι θέλουν να πιστεύουν ότι πλήρωσαν και δικαιούνται τις συντάξεις τους. Αλλά αυτό δεν ισχύει για όλους αλλά για ελάχιστους. Κάποιοι έχουν πληρώσει μόνο για ένα μέρος αυτών που λαμβάνουν, κάποιοι δεν πλήρωσαν καθόλου και κάποιοι λαμβάνουν πολύ λιγότερα από αυτά τα οποία κατέβαλαν.
Στα ανωτέρω, πρέπει να συνυπολογιστεί η αδυναμία πληρωμής εκ μέρους της «παρούσης μελλοντικής» γενιάς λόγω:
- Της κατάρρευσης της Ελληνικής οικονομίας και της μεγάλης μείωσης των εισοδημάτων του ιδιωτικού τομέα – δηλαδή του τομέα που παράγει πλούτο και πληρώνει για όλους.
- Γήρανσης του πληθυσμού.
Το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται και οι γεννήσεις μειώνονται κάτω από τα επίπεδα αντικατάστασης, όπως συμβαίνει ήδη σε όλες σχεδόν τις δυτικές χώρες σήμερα. Όλο και λιγότεροι εργαζόμενοι πρέπει να υποστηρίξουν έναν σταθερά αυξανόμενο αριθμό παλαιών και όλο και πιο ηλικιωμένων συνταξιούχων. Το 1974 οπότε και καταγράφονται σχετικά δεδομένα, αντιστοιχούσαν 3,58 ασφαλισμένοι εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο. Το 2009, οπότε και βλέπουμε την τελευταία καταγραφή στο υπουργείο εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης, η σχέση αυτή βρίσκεται σε 1,70 ασφαλισμένους ανά συνταξιούχο. Βασισμένοι στις εξελίξεις από το 2009 κι έπειτα, το πιο πιθανό είναι πως η σχέση αυτή επιδεινώθηκε περαιτέρω. Δείτε σχετική ανάλυση με δεδομένα εδώ.
-
Δείτε σχετικά: Καιρός να αποκρατικοποιηθεί η κοινωνική πρόνοια
Στη συνέχεια, το σύστημα αναπόφευκτα θα καταρρεύσει, με αποτέλεσμα τη μαζική εξαθλίωση όχι μόνο για τους υφιστάμενους συνταξιούχους-ηλικιωμένους, αλλά και για τους υφιστάμενους νέους εργαζόμενους.
Το κρατικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης ενέχει τους σπόρους της δικής του καταστροφής
Το υπόλοιπον, το έλλειμμα που προκύπτει σήμερα στα ασφαλιστικά ταμεία, είναι στην πραγματικότητα η εκδήλωση των συνεπειών ενός τυπικού συστήματος πυραμίδα. Και καθώς αποκαλύπτεται η φύση της κρατικής κοινωνικής ασφάλισης, το μέλλον δεν μπορεί να αναβάλλεται για πάντα, όποιες και αν είναι οι επιθυμίες και οι «ευαισθησίες» όσων πλήττονται σήμερα από τις επιπτώσεις αυτού του ανορθολογικού-πολιτικού-αντιοικονομικού συστήματος. Το γεγονός ότι οι σημερινοί συνταξιούχοι υποφέρουν από τις οδυνηρές συνέπειες που προκάλεσε αυτό το πρόγραμμα, καταδεικνύει απλά την σκοτεινή πλευρά του πιο «επιτυχημένου» συστήματος πυραμίδα στην ιστορία.
Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, ας αναλογιστούμε πόσες φορές η πολιτική διαδικασία μεταφράζει επιτυχώς την οικονομική θεωρία σε πολιτική πραγματικότητα. Στον πολιτικό κόσμο των προεκλογικών εκστρατειών, των ρουσφετιών, των ειδικών ομάδων συμφερόντων και του συμβιβασμού, η απάντηση είναι: ποτέ ή, στην καλύτερη περίπτωση, πολύ σπάνια. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να υποθέσουμε σε καμία περίπτωση ότι η κυβέρνηση έχει την ικανότητα να καθορίζει αποτελεσματικές κατανομές πόρων και υπηρεσιών. Το αξίωμα αυτό βασίζεται σε αυταπόδεικτη λογική, σε πραξεολογική προσέγγιση αλλά και σε εμπειρική επιβεβαίωση.
-
Δείτε σχετικά: Το κράτος καταστρέφει ό,τι αγγίζει
Το κράτος είναι εγγενώς σπάταλο, ανορθολογικό, ανεύθυνο και, έχοντας βραχύ κυβερνητικό ορίζοντα, θα ξοδέψει τα χρήματα των εισφορών σε παροχές και προνόμια ώστε να αποκομίσει εκλογικά κέρδη και να ικανοποιήσει τις ειδικές ομάδες συμφερόντων που εξυπηρετεί αναγκαστικά.
Κάθε απόπειρα για μία ακόμα αναβολή μείωσης των συντάξεων θα πλήξει απαραίτητα και σφοδρότερα την παρούσα και, κυρίως, την μελλοντική νέα γενιά εργαζομένων/ασφαλισμένων. Οι οικονομικοί νόμοι είναι αμείλικτοι και το μέλλον δεν μπορεί να αναβάλλεται για πάντα. Τα ΜΜΕ, οι πολιτικοί σχεδόν όλων των αποχρώσεων (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων), οι δημοσιολόγοι και η πνευματική ελίτ της χώρας, έχουνε επιλέξει τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό, καθώς «απαιτούν» να μην μειωθούν οι συντάξεις. Τα επιχειρήματα τους είναι θεμελιωμένα στο θυμικό, στον «συναισθηματισμό» και στην επιδίωξη προσωπικών οφελών, ενώ στερούνται στοιχειώδους οικονομικής ανάλυσης και ορθολογισμού. Τα ΜΜΕ θέλουν τηλεθέαση και «κλικ» στα sites τους, οι πολιτικοί θέλουν ψηφοφόρους, οι δημοσιολόγοι και η πνευματική ελίτ θέλουν να είναι «αρεστοί» σύμφωνα με την κατεύθυνση των «φιλολαϊκών» ανέμων.
Συμπέρασμα
Όπως αναφέρθηκε ήδη, αν δεν μειωθούν οι συντάξεις και τα παρεχόμενα ρουσφέτια/προνόμια, το σύστημα αναπόφευκτα θα καταρρεύσει, με αποτέλεσμα τη μαζική ανέχεια όχι μόνο για τους υφιστάμενους συνταξιούχους-ηλικιωμένους, αλλά και για τους υφιστάμενους νέους εργαζόμενους. Οι συντάξεις πρέπει να μειωθούν και στο κρατικό ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να αποδοθεί ο ορισμός που του αρμόζει: Είναι ένα αποτυχημένο σύστημα που οδηγεί την κοινωνία στη φτώχεια ενώ παράλληλα διαφθείρει την ηθική. Καταστρέφει τις παραδοσιακές κοινωνικές δομές, προάγει την ανευθυνότητα και διαβρώνει τις ανθρώπινες σχέσεις καθιστώντας το κράτος σε «οικογένεια» (κοινωνικοποίηση της οικογένειας).
Αποτελεί εργαλείο εξυπηρέτησης πολιτικών φιλοδοξιών, διαπλοκής, σπατάλης, αδικίας και καταστροφής αποταμιεύσεων και κεφαλαίου. Καθιστά τον άνθρωπο εξαρτώμενο από το κράτος και υποβαθμίζει το άτομο σε επίπεδο πελάτη της πολιτικής. Οι συνέπειες του είναι οδυνηρές και θα επιδεινωθούν αν δεν καταργηθεί οριστικά. Η ασφάλιση πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί πλήρως.
***
